Przejdź do zawartości

Kanał Rideau

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kanał Rideau
Rideau Canal
Canal Rideau[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Śluzy Kanału Rideau w Ottawie
Państwo

 Kanada

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, IV

Numer ref.

1222

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2007
na 31. sesji

Położenie na mapie Ontario
Mapa konturowa Ontario, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Rideau Canal”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rideau Canal”
Ziemia45°25′33″N 75°41′50″W/45,425833 -75,697222

Kanał Rideau (ang. Rideau Canal, fr. Canal Rideau) – kanał wodny łączący Ottawę (stolicę Kanady, położoną nad rzeką Ottawa) z miastem Kingston nad jeziorem Ontario. Kanał został zbudowany przez Anglików w latach 1826–1832 na wypadek wojny ze Stanami Zjednoczonymi.

Budowę kanału nadzorował pułkownik angielskiego korpusu inżynieryjnego John By. Budowę poszczególnych odcinków prowadzili w większości na zlecenie armii prywatni przedsiębiorcy (John Redpath, Thomas McKay i inni). Wśród tysięcy robotników przeważali francuskojęzyczni Kanadyjczycy i imigranci z Irlandii.

Kanał (a właściwie: Droga Wodna) Rideau ma długość 202 km. Ogromną większość z tej długości stanowią zaadaptowane dla żeglugi odcinki rzek Rideau i Cataraqui oraz położone na trasie jeziora. Jedynie około 19 km drogi stanowią kanały wykopane ręką człowieka. Na drodze tej znajduje się 47 śluz zgrupowanych w 22 zespoły. Większość ze śluz posiada dotychczas urządzenia manewrowe napędzane siłą mięśni ludzkich.

W normalnych warunkach kanał obsługuje jednostki o długości do 27,4 m (90 stóp), szerokości do 7,9 m (26 stóp) i wysokości do 6,7 m (22 stopy). W szczególnych przypadkach może jednak przyjąć jednostki o wymiarach maksymalnych odpowiednio: długość 33,5 m (110 stóp) i szerokość 9,1 m (30 stóp). Decydują o tym w głównej mierze wymiary komór śluz oraz wysokości przerzuconych nad kanałem mostów.

Kanał nigdy nie spełnił swego militarnego przeznaczenia, lecz pozostaje w użytku aż po dzień dzisiejszy, z niemal nietkniętymi strukturami pierwotnymi[1]. Obecnie nie jest on już używany do transportu towarów. Stanowi jedynie wodny szlak o wielkim znaczeniu turystycznym i rekreacyjnym, pokonywany rocznie przez tysiące jednostek turystycznych, a także cenny zabytek techniki. Wzdłuż większej części trasy kanału biegnie znakowany pieszy szlak turystyczny, a także specjalnie przygotowana trasa rowerowa. Jest to najstarszy pozostający w użytkowaniu kanał w Ameryce Północnej, a w 2007 został zarejestrowany na liście światowego dziedzictwa UNESCO[2].

Od 1978 roku Kanał Rideau jest jednym z miejsc zimowego festiwalu[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rideau Canal, UNESCO World Heritage, UNESCO.org. Data dostępu 14 stycznia 2008.
  2. UNESCO names World Heritage sites, BBC News, 28 czerwca 2007. Data dostępu 14 stycznia 2008.
  3. Зимовий фестиваль Оттави «Winterlude» на каналі Рідо - ottawski.com [online], 22 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-22] (ukr.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Mirosław J. Barański: Śluzy Kanału Rideau w Ottawie, w: „Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy” R. XXVIII, nr e-98 (294), grudzień 2014., wyd. Oddział Wrocławski PTTK, s. 23-25 [1].